Review Paranoia – The Yellow Clearance Black Box Blues Remastered

PARANOIA: THE YELLOW CLEARANCE BLACK BOX BLUES REMASTERED

Uitgeverij; Mongoose Publishing Auteur: John M. Ford, Ken Rolston, M.J. Dougherty, Matthew Sprange Genre: sf-parodie Jaar: 2017 Inhoud: 4 boekjes (Track 1: Bop ‘til You Drop, 52 blz.; Track 2: I Was a Mutant for the FBI, 28 blz.; Track 3: No-one Gets Out of Here Alive, 40 blz.; Track 4; Why Don’t We Do It in the Road?, 40 blz.), 8 Equipment Cards, 8 Action Cards, 3 dubbelzijdige plattegrondkaarten

 

De eerste versie van Yellow Clearance Black Box Blues verscheen in 1985 en won dat jaar meteen de H.G. Wells Award voor Beste rollenspelavontuur. Het bestond en bestaat uit 4 aparte taken die losjes deel uitmaken van dezelfde missie. De taken hebben elk gemeen dat er een zwarte doos in voorkomt die gewild is door de verschillende geheimgenootschappen. Nu is het in Paranoia volstrekt illegaal om lid te zijn van een dergelijke organisatie, maar de titel van het rollenspel is er natuurlijk niet voor niets. De vraag is natuurlijk of dit avontuur voldoende is gemoderniseerd om nog relevant aan te voelen voor 2021…

De wereld

Track 1: Bop ‘til You Drop begint terwijl de Toubleshooters aan het genieten zijn van een geweldige dag: de nieuwe uitrusting is aangekomen in hun barak! Enig minpuntje: het nieuwe tandhygiënesysteem is niet aangekomen, of is tenminste niet volledig.

Daardoor moeten onze trouwe helden in de rij wachten om de enige tandenborstel die in het pakketje zat te gebruiken. Gelukkig gaat het om een uitstekend model.

Net nadat de eerste 9 Troubleshooters in de rij hun Mandatory Dental Exfoliation hebben uitgevoerd en al bijna hun Equipment Satisfaction Returns hebben ingevul, verschijnt er een Mission Alert op zowel de alom tegenwoordige computermonitors als hun eigen iBall-displays en de foutpanelen van een aantal naburige scrubots: de Troubleshooters worden allemaal op missie gestuurd… alleen laat vriend Computer na om uit te leggen waar ze verwacht worden, wanneer ze present moeten tekenen en wat ze precies moeten meenemen.

Nadat de Troubleshooters elk ten rade gaan bij hun respectievelijke geheimgenootschappen, wordt er een ding duidelijk: elk van deze organisaties is op zoek naar een mysterieuze ‘Black Box’…

Toen ik de recensiedoos met de vier boekjes (een voor elke taak) ontving, herkende ik de titel van dit avontuur natuurlijk onmiddellijk: ik heb een vorige versie van het avontuur verschillende keren uitgespeeld als spelleider.

Daardoor is het natuurlijk redelijk gemakkelijk om uit te zoeken welke veranderingen M.J. Dougherty en Matthew Sprange hebben gebracht aan het oorspronkelijke scenario van John M. Ford en Ken Rolston. Dat heeft de laatste 35 jaar immers niet zo goed overleefd, aangezien heel wat referenties niet meer erg relevant zijn én de technologie ondertussen te sterk is geëvolueerd om het oorspronkelijke Paranoia nog geloofwaardig futuristisch te houden.

Interessant is dat de nieuwe auteurs de meeste titels uit 1985 hebben behouden, maar het perspectief van een Troubleshooter die meer uitleg geeft over de achtergrond van Alpha Complex en het scenario hebben toegevoegd. Ook is elk boek doorspekt met spelvoorbeelden die vooral bedoeld lijken te zijn om spelleiders te inspireren en ideetjes te geven rond hoe elk fragment verhaal kan verlopen. Ook kreeg de gepresenteerde technologie een lichte update en vergeten de nieuwe schrijvers niet te vermelden dat de Troubleshooters ook informatie binnen krijgen via hun iBalls en dergelijke meer. Het heeft allemaal een dubbel effect: aan de ene kant is er veel meer leesvoer en krijg je al spelleider meteen een betere grip op wat er aan het gebeuren is en hoe je dat allemaal naar de spelers toe kunt vertalen, aan de andere kant is het soms even zoeken naar de volgende teksten die relevant zijn voor het eigenlijke scenario.

Een rollenspelavontuur recenseren is altijd een precaire aangelegenheid omdat je niet te veel details en spoilers wilt prijsgeven, maar laten we het erop houden dat The Yellow Clearance Black Box Blues Remastered volgepropt is met het soort ideeën en grappen die gaandeweg iconisch zijn geworden voor Paranoia, met onder andere een hilarisch bezoek aan R&D (waar de Troubleshooters allerlei experimentele gadgets ‘mogen’ uittesten), politieke intrige, robotprobleempjes, cyberpunkreferenties, een ondergronds doolhof dat aan Dungeons & Dragons refereert, en veel meer. Fantastisch, alleen laten de aparte taken niet veel ruimte voor eigen initiatieven.

Hoewel het een beetje eigen is aan de satirische aard van Paranoia, worden de spelers iets te vaak bij de hand genomen en van de ene opdracht naar de andere geleid.

Er gebeuren te veel dingen waar ze geen controle over kunnen krijgen, wat de spelvreugde bij spelers die het gewend zijn om alle kanten uit te kunnen een klein beetje naar omlaag dreigt te trekken. Jammer, want verder werkt het allemaal wel: op zich Is de progressie logisch en ook het verhaal zelf steek best wel goed in elkaar. Alleen het feit dat de spelers vaak een bepaalde richting worden ingeduwd, zal het speelplezier voor velen ietwat bederven.

Personages

Helaas: geen ‘Pregenerated Characters’ in dit doosje, maar wel 8 nieuwe Action Cards die thematisch goed bij de thematiek van it scenario passen. Toch zou het leuk geweest zijn om wat meer opties te krijgen voor de Characters.

Regelsysteem

Over het gebruik van de regels kunnen we kort zijn: er wordt maar minimaal gerefereerd naar de regels! Sterker, nog: de statistieken voor de NPC’s zijn nagenoeg afwezig. Het voelt een klein beetje lui aan.

Bronmateriaal

Een van de sterkste punten van dit Yellow Clearance Black Box Blues Remastered is nu al langer dan 35 jaar onveranderd gebleven: het bevat zowat alle elementen die sinds de allereerste editie zo iconisch zijn geworden voor Paranoia, waardoor je veel meer leert over niet alleen Alpha Complex (en zelfs daarbuiten), maar ook de (voor velen) ideale manier om Paranoia te spelen.

Bovendien zorgen de teksten die Sprange en Dougherty zelf hebben toegevoegd dat er meer kleur in het scenario zit dan voorheen en voegen ook de extra kaarten zeker iets toe. Meer, zelfs: de Equipment Cards zijn niet alleen grappig, maar bevatten ook illustraties die ervoor zullen zorgen dat de spelers een nog beter idee krijgen van wat voor troep ze eigenlijk in handen wordt gegeven, terwijl de Action Cards de thematiek van het scenario perfect weten te vatten.

Lay-out en illustraties

We hebben het al eens aangestipt; de lay-out zelf is overzichtelijk, maar er zijn zoveel commentaren toegevoegd dat we soms even kwijt geraakten waar het eigenlijke scenario stopte en waar het weer verderging. De voordelen wegen hier echter op tegen de nadelen. Erger is dat de coverillustratie opnieuw gebruikt wordt voor elk boekje en zelfs herhaald wordt binnenin. Die verschillende boekjes maken overigens slechts spaarzaam gebruik van illustraties, maar de tekeningen die wel gebruikt worden zijn zeker meer dan degelijk. Al bij al dus evenveel min als pluspunten, maar onder andere de tekeningen op de kaarten door de balans toch naar het positieve overhellen.

Algemeen

The Yellow Clearance Black Box Blues Remastered is een meer dan broodnodige update van een iconisch avontuur voor Paranoia dat de tand der tijd niet helemaal goed had doorstaan. Hoewel de oorspronkelijke tekst minimaal werd aangepast, volgende nieuwe elementen zeker iets toe aan het scenario, dat vooral nieuwe spelleiders een uitstekend idee zal geven van hoe ze Paranoia kunnen meesteren. Het hergebruik van de covertekeningen en de spaarzaamheid van de interieurillustraties voelt een beetje lui aan, maar de aanwezigheid van de nieuwe kaarten en plattegronden compenseert dat euvel ruimschoots. Als beide auteurs ook meer moeite zouden gedaan hebben om het avontuur iets meer open te laten vloeien, zouden we kunnen gesproken hebben over essentiële update, nu blijft het feit dat de spelers vaak een richting in worden gedwongen geregeld storen. Desondanks ook na bijna 36 jaar een aanrader.

 

Meer info: www.mongoosepublishing.com

Review door Dirk Vandereyken